Geachte mevrouw, geachte heer,
Het onderzoekswerk in mobiliteit en verkeersveiligheid van de Fédération Inter-Environnement Wallonie (IEW) en Parents d’Enfants Victimes de la Route-SAVE asbl (PEVR) heeft recent een interessante weerklank gekregen in de verlichte en moedige woorden van Xavier Daffe, hoofdredacteur van het bekendste autotijdschrift in België, Moniteur Automobile (Autogids). Deze werden geschreven midden in de periode van de reclamecampagnes van de autofabrikanten, die des te intensiever zijn nu dit jaar het Autosalon niet kan doorgaan. Het is in deze specifieke context dat wij u deze open brief richten.
Maar we geven eerst het woord aan de heer Daffe[1].
(vrij vertaald uit het Frans)
“Maar waarom proberen fabrikanten in een context van milieutransitie[2] (…) nog steeds elektrische (of geëlektrificeerde) auto’s te ontwikkelen met 400, 500 of 600 pk, of zelfs meer? Meestal op SUV-architecturen waarvan de relevantie vergelijkbaar is met het geven van rijlessen aan Valentino Rossi![3] Waarom deze waanzin van het op de markt brengen van elektrische of oplaadbare hybride voertuigen met een gewicht van meer dan 2 ton waarvan het waanzinnig vermogen in het beste geval wordt gebruikt om deze massa te verplaatsen, in het slechtste geval is het… nutteloos in een context van zones 30 die meer en meer doorgang vinden? Eerlijk gezegd, los van de karikatuur ontgaat het maatschappelijk belang mij“.
En hij vervolgt: “In 2013 testte ik (…) een XL1 met een gewicht van 795 kg, ondanks de oplaadbare hybride technologie, die een 800 cc diesel tweecilinder met 48 pk en een 27 pk elektrische motor combineert, met een brandstofverbruik van… 1 liter/100 km (of ongeveer 26 g/km CO2). De Cx bedroeg slechts 0,186, een waarde die oneindig veel voordeliger is dan die van de huidige SUV’s, hoe geëlektrificeerd ze ook zijn. Dit kleine prototype was destijds al in staat om ongeveer 50 km te rijden in 100% elektrische modus. Dat is ongeveer hetzelfde als de huidige plug-in hybriden. Dus waar is de vooruitgang? Op welk moment zijn we ter plaatse beginnen te trappelen? Is het niet tijd om tot bezinning te komen en te zeggen, zoals een zekere Colin[4] al deed, dat het gewicht de vijand is?”
Deze concrete, precieze en openhartige uitspraken – die, ons inziens, door veel autodeskundigen gedeeld worden – komen overeen met het concept van LISA Car[5] (Light and Safe car) dat in 2014 door IEW en PEVR ontwikkeld werd. Dit concept :
1) bestaat uit de promotie van een lichte, gematigd krachtige en snelle auto met een vloeiender profiel;
2) beoogt het opzetten van een regelgevend kader dat de massa, het vermogen en de snelheid van auto’s en de agressiviteit van hun front beperkt.
Bovendien zal, in een logica van transitie naar duurzame mobiliteit, de motorisatie van een LISA Car bij voorkeur elektrisch zijn en zal het gebruik ervan gebeuren in een logica van autodelen. Het tweede punt betreft de originaliteit van onze aanpak: gezien het onvermogen van de automobielindustrie van koers te wijzigen om de uitdagingen van het klimaat, de volksgezondheid en de verkeersveiligheid[6] aan te gaan, hebben we enkele pertinente aanbevelingen klaar voor de politieke verantwoordelijken, op maat van de verschillende beleidsniveaus, van de lokale besturen tot de Europese Unie[7]. De politiek kan immers de automobielindustrie ondersteunen bij de noodzakelijke omschakeling, waarbij niet alleen met de huidige en toekomstige maatschappelijke belangen rekening gehouden wordt, maar ons inziens ook met de belangen van de industrie.
Een oproep om de automobielmarkt te reguleren ten gunste van (e)Lisa Car, is[8] reeds ondertekend door 30 organisaties (industriële actoren, NGO’s op het gebied van milieu en verkeersveiligheid, transitie actoren, …) en meer dan 200 burgers, waartussen heel wat deskundigen op het gebied van mobiliteit, verkeersveiligheid, milieu en duurzame ontwikkeling. We ontvingen voor onze voorstellen ook veel blijken van interesse vanwege deskundigen in de autotechniek en politieke vertegenwoordigers op alle beleidsniveaus.
De traditie wil dat in januari het nieuws grotendeels gewijd is aan de mobiliteits- en automobielproblematiek. Hoewel het Autosalon met een jaar uitgesteld is vanwege de pandemie, blijkt januari 2021 hierop geen uitzondering te maken. De fabrikanten hebben, onder leiding van de sectorfederatie Febiac, inderdaad een indrukwekkende communicatiecampagne uitgerold. Het is niet verwonderlijk dat een groot deel (zo niet het merendeel) van de modellen die door de verschillende merken worden gepromoot, SUV’s zijn, het archetype van de anti LISA auto.
Wij willen met nadruk wijzen op het bijzonder belang de huidige trend, zoals gehekeld door de heer Daffe, te verlaten om van interesse voor het LISA Car-concept over te gaan naar concrete vorderingen in de richting van deze noodzakelijke heroriëntatie van de autoproductie. De kern van de aanbevelingen gaat over gewicht: Light is right!
Wij kijken ernaar uit u onze suggesties voor politieke actie op gemeentelijk, gewestelijk, federaal en Europees niveau voor te stellen.
Met vriendelijke groeten.
Sylvie Meekers, directrice Inter-Environnement Wallonie (IEW)
Koen Van Wonterghem, ged. bestuurder Parents d’Enfants Victimes de la Route–SAVE (PEVR)
[1] Mais pourquoi donc ? Edito du Moniteur Automobile rédigé le 06/01/2021, vrij vertaald https://www.moniteurautomobile.be/actu-auto/edito/mais-pourquoi-donc-2021.html?
[2] Door ons benadrukt
[3] Italiaanse wedstrijd-motorrijder, 9 maal wereldkampioen
[4] Verwijzing naar Colin Chapman, oprichter van het automerk Lotus, een ingenieur die de luchtvaartprincipes trachtte toe te passen op de auto, voornamelijk lichtheid. “Light is right” zei hij graag. – NVDR
[5] Een website is geheel gewijd aan dit concept: https://www.lisacar.eu
[6] De Europese Conferentie van Ministers van Mobiliteit heeft al in 1991 gewezen op het onvermogen van de CEMT. 1992. 38e Jaarverslag – 1991. Resoluties van de Raad van ministers van Vervoer en verslagen die in 1991 zijn goedgekeurd. Parijs: OESO-publicatie, pp. 144-145.
[7] Climat, santé et sécurité : pour un phasing in de l’(e)Lisa Car, https://www.lisacar.eu/wp-content/uploads/2020/05/eLisaCar.pdf
[8] https://www.lisacar.eu/appel-pour-la-production-et-la-promotion-des-voitures-raisonnables/
